Ќе се разбудат ли духовите од 2001 година, односно дали по повеќе од две децении, Хашките случаи ќе влезат во судница?
Ова прашање се наметна по неодамнешното барање на комесарката за човекови права на Советот на Европа, Дуња Мијатовиќ да се поништи амнестијата за случаите ,,Мавровски работници”,Водството на ОНА”, ,,Непроштено” и,,Липковска брана” и да се отворат досиејата што беа вратени од Хашкиот трибунал, со порака да ги процесуираат домашните судови.
Поминаа речиси 23 години од вооружениот конфликт, а повеќе од 15 години откако четирите судски предмети во 2008 година беа вратени од Хашкиот трибунал во Македонија.
Дома правдата не беше спроведена, бидејќи прсти вмеша и политиката. Па, наместо судски финиш, предметите добија политички заплет.
Поточно, во 2011 година, во духот на новата владина коалиција, ВМРО- ДПМНЕ во договор со ДУИ изгласаа автентично толкување на Законот за амнестија, со што им ставија крај на случаите.
По писмото на Мијатовиќ, Демократскиот сојуз на Павле Трајанов поднесе иницијатива до Уставниот суд, со која бара поништување на автентичното толкување.
Професорот по Уставно право, Светомир Шкариќ, за неделникот ,,Фокус”, најпрвин појаснува што значи автентично толкување на закон.
-Автентично толкување на законот е појаснување на веќе донесената норма ако таа содржи празнина или ако е двосмислена и нејасна. Толкувањето мора да го следи духот на законот што се толкува, да не му противречи и да не претставува нова норма. Само под тој услов толкувањето може да биде дел од законот и да има повратно дејство, вели професорот Шкариќ за ,,Фокус”.
Па оттука, според него автентичното толкување од 2011 година е неуставно.
-Автентичното толкување од 2011 година претставува нова норма, различна од членот 1 од Законот за амнестија од 2002 година. Тоа е видливо за секој што сака да види. Јасно се гледа дека толкувањето се потпира врз минато време, а Законот за амнестија од 2002 година врз идно време.
При оценката на уставноста на Автентичното толкување на Уставниот суд нема да му биде тешко да го согледа конфликтот помеѓу автентичното толкување, такво какво што е објавено во Службен весник на 22 јули 2011 година и Законот за амнестија од 2002 година. Потребно е само да се послужи со граматичко толкување на нормите, да се потпре врз граматиката, а не врз политиката, дециден е професорот.
Тој додава дека односот кон вратените кривични предмети од Хаг треба да се регулира со нов закон, а не со автентично толкување на Законот за амнестијата од 2002 година.
-Законот за амнестија од 2002 година е неподобен за автентично толкување, истакнува професорот Шкариќ.
Пишува
Валентина ВУРМО
ЦЕЛИОТ ТЕКСТ МОЖЕ ДА ГО ПРОЧИТАТЕ ВО НАЈНОВИОТ БРОЈ ОД НЕДЕЛНИКОТ “ФОКУС” КОЈ ШТО МОЖЕТЕ ДА ГО КУПИТЕ И ВО ЕЛЕКТРОНСКА ФОРМА НА ОВОЈ ЛИНК