Последен пат кога моќните океански струи на Северен Атлантик се забавија, ја втурна Европа во екстремен студ повеќе од илјада години. Ова се случило пред околу 12.800 години.
Научниците во Данска оваа недела тврдеа дека најдоцна до крајот на овој век можеме да очекуваме ново ненадејно слабеење на океанските струи, па дури и прекин.
Климатолозите најмногу се согласуваат дека океанските струи во Атлантикот ќе ослабат во овој век, но не постои консензус дали драстично забавување со непроценливи последици по климата ќе се случи пред 2100 година, пишува Њујорк Тајмс.
Новото истражување, објавено во вторникот во списанието Nature Communications, предупредува дека има сè повеќе научни докази дека континуираното ослободување на стакленички гасови создадени од човекот може да доведе до климатска „пресвртна точка“, со брзи и неповратни промени во животната средина.
Коавторката на тој научен труд, д-р Сузан Дитлевсен, професор по статистика на Универзитетот во Копенхаген, предупредува дека новите наоди се доволен аргумент дека климатскиот колапс повеќе не се смета за апстрактна, далечна закана.
„Ова се случува овде и сега“, предупредува данската научничка.
Научниците ги проучуваат промените во Северноатлантската меридијална превртена циркулација (AMOC), главната струја во Атлантскиот Океан. Таа носи површинска топла солена вода на крајниот север, каде што по ладењето се повлекува на дното и тече на југ.
Овој систем на океански струи пренесува важен дел од топлинската енергија од тропските региони во северниот дел на Атлантикот, од каде топлината ја напушта атмосферата.
Оваа струја ја транспортира топлата океанска вода од тропските предели преку Голфската струја, а потоа поминува по југоисточниот брег на САД пред да се сврти кон северна Европа.
Кога океанските води ја ослободуваат својата топлина во воздухот на далечниот север, тој станува постуден и погуст и тоне во длабочините на океанот враќајќи се во екваторот. Овој ефект на тонење, или превртување, им овозможува на океанските струи да пренесат огромно количество топлина околу планетата, поради што имаат исклучително големо влијание врз климата во областа на Атлантикот и пошироко, пишува Њујорк Тајмс.
Како што атмосферата се загрева поради човечкото влијание, ледената покривка на Гренланд се топи и голема количина свежа вода се влева во Северниот Атлантик, што може да ја наруши рамнотежата што ја одржува оваа струја. Делот од Атлантикот јужно од Гренланд е значително постуден во последниве години, што некои научници го гледаат како доказ дека северноатлантската струја (AMOC) забавува.