Студентите Анастасија, Сани, Анела и Матеј на ФИНКИ, при предметот Медиуми и комуникации, со ментор проф. Владимир Трајковиќ, изработија проект, каде јасно ги потенцираат своите совети за тоа како да ги заштитиме нашите лични податоци, особено на социјалните мрежи.
Како да ги заштитите личните податоци?
Во денешно време, се‘ почесто и почесто сме сведоци на масовното користење на социјалните мрежи од луѓе од секој дел на Земјината топка, од најмлади, па се до најстари. Корисниците на социјалните мрежи најчесто ги користат социјалните мрежи за да се здружат со луѓе од различни делови на светот, за да имаат меѓусебна комуникација и размена на идеи, мислења и согледувања. Социјалните мрежи ни го променија погледот на светот во секоја смисла – таму веќе наоѓаме огласи за вработувања, комуницираме со роднини и пријатели кои живеат далеку од нас, вршиме продажба и купување на различни продукти преку интернет и слично. Сето ова е на некој начин супер – само со неколку кликови на дигиталните уреди, ние сме поврзани во мрежата наречена Интернет.
Но, она што загрижува е фактот дека голем дел од корисниците на социјалните мрежи не се свесни за злоупотребата на податоците и сликите кои се објавуваат или пак се вметнуваат на социјалните мрежи. Личните податоци се сите можни информации кои се однесуваат на идентификувано физичко лице или пак лице коешто може да се идентификува врз основа на идентификатор како што се име, презиме, матичен број на граѓанинот, податоците за локација, мрежен идентификатор или пак врз основа на едно или повеќе специфични обележја за физичкиот, физиолошкиот, генетскиот, менталниот, економскиот, културниот или социјалниот идентитет на тоа лице. Можната злоупотреба на личните податоци од страна на хакери или пак било кој друг корисник (доколку податоците се објавени јавно), се се‘ почеста слика кај корисниците. Злоупотребата на јавно споделените наши фотографии, важни датуми, матични броеви и слично, настанува заради недоволна едукација на народот за значењето на личните податоци и нивната заштита.
Не мора да бидете ИТ експерт за да ги заштитите вашите лични податоци. Само бидете внимателни кога комуницирате или купувате онлајн и поставете неколку едноставни безбедносни мерки за да се заштитите во случај вашите лични податоци да бидат злоупотребени.
Следуваат неколку корисни совети за заштита на личните податоци, кои исто така може да се најдат и на Instagram профилот protect.your.data.
- Ставете лозинки на вашите уреди
– Мобилните телефони, лаптопите и таблетите лесно се губат или крадат. Ако не ви е потребна лозинка за да се најавите, тогаш крадецот има моментален пристап до сите ваши податоци.
- Користете посилни лозинки
– Многумина се виновни што постојано ја користат истата лозинка која лесно се памети. Ова е ризично однесување бидејќи ако крадците на идентитет откријат една лозинка, не е тешко да влезат во повеќе од вашите сметки. Најсилните лозинки се долги и случајни. Размислете да користите апликација за управување со лозинка за да ги креирате и следите.
- Поставете двофакторна автентикација на вашите финансиски и е-пошта сметки
– Вашата банка веројатно веќе го бара ова – кога се најавувате од нова локација, мора да напишете код што е испратен до вашиот мобилен телефон. Проверете ги поставките на вашата сметка за да бидете сигурни дека ова е овозможено на сите ваши сметки.
- Користете го вашиот сопствен уред и безбедна мрежа
– Не вршете го вашето онлајн купување и банкарство во локалното кафе, кога користите заеднички компјутер или WiFi конекција на бизнисот, не знаете колку е навистина безбедна мрежата.
- Редовно ажурирајте го софтверот
– Ова вклучува антивирусен софтвер, вашиот оперативен систем и сè друго што користите. Сајбер заканите често се менуваат, а многу ажурирања се однесуваат на безбедносните проблеми.
- Не давајте лични информации на телефон или преку е-пошта или текст
– Ако добиете повик, е-пошта или порака од трговец на мало, добротворна организација, владата или вашиот одамна изгубен братучед барајќи лични информации, има добри шанси да се работи за измама со фишинг – без разлика колку е реално. Не давајте ги вашите информации. Ако мислите дека барањето може да биде легитимно, одделно побарајте го телефонскиот број на организацијата и следете телефонски.
- Бидете внимателни при отворањето на прилозите за е-пошта или кликнување на линкови
– Кое било од овие дејства може да го зарази вашиот компјутер со малициозен софтвер.