Доналд Трамп денеска ќе се врати во Белата куќа, откако официјално стана 47-ми претседател на САД. Инаугурацијата ќе се одржи попладне, но прославата започна во неделата.
„До утрешното зајдисонце, инвазијата на нашата земја ќе биде запрена“, рече Трамп на собирот на „Направете ја Америка повторно голема“ во преполната арена „Капитал Уан“ во Вашингтон, ден пред неговата инаугурација.
Тој ќе положи претседателска заклетва на денот на инаугурацијата, а свечената церемонија ќе биде придружена со свечена парада, балови и музички изведби.
Иако Трамп победи на изборите минатиот ноември, тој официјално ќе стане претседател на Соединетите Држави откако ќе даде свечена заклетва дека „верно ќе ја извршува функцијата претседател на Соединетите држави“ и дека ќе го „зачува, штити и брани Уставот“ на земја. Новоизбраниот потпретседател Џеј-Ди Венс исто така ќе положи заклетва на 20 јануари, придружувајќи му се на Трамп на сцената.
Инаугурацијата, која официјално го означува крајот на мандатот на претседателот и почетокот на администрацијата на неговиот наследник, е најистакнатиот дел од трансферот на власта меѓу националните лидери во Вашингтон.
Денот на втората инаугурација на Трамп ќе започне со богослужба во историската црква Свети Јован на плоштадот Лафајет во Вашингтон, по што ќе следи чајна забава во Белата куќа, јавува Би-Би-Си.
Музичките изведби и клучните обраќања ќе започнат во 09:30 часот по локално време (14:30 GMT или 15:30 по наше време).
Ќе следи заклетвата на Трамп и Венс. Тие ќе ја стават својата рака на книга – обично, но не секогаш, Библија – и ќе ја рецитираат заклетвата. Оваа година Трамп ќе користи две книги – лична Библија што му ја дала неговата мајка во 1955 година и историска Библија на Абрахам Линколн, врзана со кадифе, која била користена на инаугурацијата на 16-тиот американски претседател во 1861 година. Инаугуративниот комитет Трамп-Венс рече дека потпретседателот ќе положи заклетва и на лична Библија, семејна копија што и припаѓала на неговата прабаба по мајка.
Трамп потоа ќе ги изложи своите цели за следните четири години во своето инаугуративно обраќање.
Тој потоа ќе се упати во претседателската соба – во близина на комората на Сенатот – за да ги потпише клучните документи, по што ќе следи ручек организиран од Заедничкиот конгресен комитет за инаугуративни церемонии. Ова обично е проследено со парада, која оди од зградата на Капитол по авенијата Пенсилванија сè до Белата куќа.
Сепак, не е јасно како ќе се одвива парадата оваа година, бидејќи церемонијата беше преместена во затворен простор поради лошите временски услови.
Подоцна во вечерните часови, Трамп ќе се појави на три инаугуративни балови низ градот – балот на врховниот командант, инаугуративниот бал за слобода и балот на Starlight. Се очекува тој да се обрати на сите три топки.
Церемонијата традиционално се одржува пред зградата на Капитол на САД, а местата за посетители се шират долж Националниот трговски центар, парк во центарот на Вашингтон.
Но, годинава поради студеното време настанот ќе биде преместен во затворен простор.
Прогнозата за денеска во Вашингтон вели дека ќе дува силен, студен ветер додека температурите ќе се движат од -11 до -5 Целзиусови степени. Трамп во петокот на социјалните мрежи објави дека побарал промена на локацијата поради временските услови бидејќи, како што напиша, не сакал луѓето да бидат повредени на никаков начин. Според Би-Би-Си, инаугуративното обраќање, говорите и другите настани ќе бидат преместени во внатрешноста на Капитол, како и просториите за гости, конгресмени и достоинственици. Останатите посетители ќе можат да го следат настанот во живо онлајн во блиската Капитал ван Арена.
Трамп најави дека по полагањето на заклетвата ќе ја посети публиката на спортската арена.
Интересно, ова не е првпат церемонијата да се поместува поради лошите временски услови. Така, во 1985 година, инаугурацијата на Роналд Реган беше преместена внатре, а традиционалната парада дури беше откажана поради невообичаено студеното време.
Локалните и федералните власти очекуваат околу 200.000 луѓе да се појават во Вашингтон, а меѓу нив може да има и поддржувачи и демонстранти на Трамп, кои веќе започнаа протести во Вашингтон, предизвикувајќи стравувања од судири. Ќе присуствуваат многу американски сенатори и конгресмени, како и гости на идната администрација.
По Трамп, Венс и нивните семејства, следните најважни личности на настанот се претседателот и потпретседателот во заминување. Ова значи дека на инаугурацијата ќе ги видиме претседателот Џо Бајден и неговата потпретседателка Камала Харис, кои ги загубија изборите од Трамп во ноември, заедно со нивните сопружници, Џил Бајден и Даг Емхоф.
Поранешните претседатели и први дами често се на списокот на гости, па се очекуваат Барак Обама (но не и неговата сопруга Мишел) и Џорџ и Лора Буш.
Прекршувајќи ја традицијата, Трамп покани неколку странски лидери да присуствуваат на церемонијата, а тие го потврдија своето присуство:
Џорџија Мелони, премиер на Италија
Хавиер Милај, претседател на Аргентина
Најџел Фараж, лидер на Реформската партија на Велика Британија
Ерик Земур, француски екстремно десничарски политичар
Сантијаго Абаскал, лидер на шпанската партија Вокс
Унгарскиот премиер Виктор Орбан, и покрај тоа што е поканет, нема да присуствува на инаугурацијата.
На церемонијата ќе присуствуваат и милијардерите Илон Маск, Џеф Безос и Марк Цукерберг, јавуваат американските медиуми. Се очекува и Шоу Зи Чу, извршниот директор на TikTok, мрежата во сопственост на кинеската компанија ByteDance, која само пред еден ден беше официјално забранета во САД (Трамп рече дека ќе се обиде да ја поништи таа одлука).
На инаугурацијата на Трамп ќе биде и кинескиот потпретседател Хан Женг. Претседателот Си Џинпинг беше поканет, но наместо тоа избра да го испрати Хан, што, според Вашингтон пост, е понизок ранг од претседателот, но сепак е надградба во однос на вообичаената практика на Пекинг да испраќа свој амбасадор.
Кој нема да присуствува на инаугурацијата на Трамп?
Како што беше претходно споменато, Мишел Обама нема да биде на инаугурацијата на Трамп, соопштија од нејзиниот кабинет. Таа беше забележливо отсутна од неодамнешната комеморација за смртта на поранешниот претседател Џими Картер, наместо тоа да престојуваше на Хаваи. Според Би-Би-Си, Мишел Обама присуствувала на секоја инаугурација од нејзиниот сопруг во 2009 година, вклучувајќи ја и првата инаугурација на Трамп во 2017 година.
На инаугурацијата нема да присуствува и поранешната претседателка на Претставничкиот дом Ненси Пелоси, која се опоравува од неодамнешната операција на колкот.
Иако отсуствата се невообичаени, тие не се нечуени. Така, Трамп и неговата сопруга Меланија не присуствуваа на инаугурацијата на Џо Бајден во 2021 година, откако републиканецот тогаш тврдеше дека неговиот избор бил украден, со што стана првиот претседател во повеќе од 150 години што ја пропуштил заклетвата на неговиот наследник. Според Вашингтон пост, само четворица претседатели пред него одбиле да присуствуваат на инаугурацијата на нивните наследници. Весникот потсетува дека во 2017 година, речиси 100 демократски членови на Конгресот ја бојкотираа инаугурацијата на Трамп во знак на протест поради неговата „алармантна политика на поделба“, руското мешање во изборите и критиките на починатиот активист за граѓански права Џон Луис, тогаш конгресмен од Грузија. Само мал дел од тие конгресмени сега ќе седнат на овогодинешната инаугурација, додава весникот.
Покрај Мишел Обама и Ненси Пелоси, конгресмените Дон Бејер, Грег Казар, Шон Кастин, Хоакин Кастро, Џуди Чу, Стив Коен, Александрија Окасио-Кортез, Јасмин Крокет, Вероника Ескобар, Прамила Џајапал, Кејси Мфум, Џери Надлер нема да присуствуваат на инаугурацијата на Трамп, Илхан Омар, Ајана Присли, Марк Покен, Делија Рамирез, Адам Смит, Ричи Торес и Силвестер Тарнер.
Повеќето светски медиуми ќе го следат настанот во живо на нивните ТВ канали и веб-страници.