Крвопролевањето во ОУ „Владислав Рибникар“ во Белград ги погоди не само жртвите, ранетите, сведоците на трагедијата, учениците, вработените во ова училиште, туку тешко го потресе целиот систем на републичко ниво.
Српското образование памети сериозни кризни ситуации кои се случуваа спорадично во минатото, но завчера за првпат безживотните тела на ученици беа однесени од училишниот терен по масакрот што го изврши тринаесетгодишник.
– Ова е страшен удар од кој се плашев сите децении колку што работев на спречување на насилството, апелирајќи дека проблемите не треба да се решаваат со сила. Од 2014 година до пред неколку години постоеше тим на Министерството за образование за кризна интервенција, кој беше составен од стручни лица обучени за работа во вакви ситуации, бидејќи сега е важно да се работи и со децата и со наставниците. Тимот се состоеше од 15 до 20 жени, главно психолози, обучени за најтешки кризни ситуации. Потоа го креиравме прирачникот „Психолошка кризна интервенција во образовните институции“ во кој пишува што се прави и како се прави – вели за српска „Политика“ Билјана Лајовиќ, психолог, своевремено и советник на министерот за образование, со децениско искуство во борбата против насилството во училиштата.
Таа нагласува дека сега најважно е релевантните извори да соопштат точни, прецизни и проверени информации за трагедијата што се случи во основното училиште „Владислав Рибникар“, за да не се шират шпекулации.
Потоа, како што вели, треба да се направи тријажа, да се види кому му е многу потребна помош, да се смират децата, наставниците, родителите на учениците, затоа што има и кои не биле на училиште и тие што биле тогаш. на масакрот.
– Тие што беа на тој оддел се најранливи, но не значи дека меѓу другите деца нема драматично погодени, бидејќи не мора нужно да бидеш сведок на трагедија за да имаш последици. Веројатно има луѓе кои плачат и не можат да се натераат да ги слушаат или прочитаат вестите за овој страшен настан и оние кои биле сведоци на тоа, но се трезвени. Немаме сите иста сила да се справиме со кризни ситуации. На поддршката, која им е потребна на сите, мора да се пристапи организирано, што значи да се знае кој ќе разговара со децата, родителите и наставниците. Мора да се дозволи да излезат емоциите. Не треба да се дава совет, на пример, „Смири се, сè ќе биде добро“. Не е во ред, нема да биде добро за оние кои изгубиле блиски, нема смирување со негирање на емоциите, но ако ви е тешко – плачете. Кој бил сведок, сеќавањето ќе му се врати, кој не бил сведок, ќе си создава слики од тој ужас во главата – посочува Лајовиќ.
Ова е толку несекојдневна ситуација, посочува таа, што родителите мора да бидат со своите деца, да разговараат со нив за тоа што е можно помирно, да се грижат за нив, да ги гушкаат, да не дозволуваат да ја „превртуваат“ оваа ситуација во нивните умови. -застанете, да се грижат децата да јадат редовно, да си легнуваат на време и никогаш да не ги оставаат сами.
– Не кажувајте им на децата дека животот е таков, дека тоа се случило и во Америка. Не користете ги тие општи приказни, не се за деца – нагласува Лајовиќ.
По кризен настан на училиште, учениците од основно училиште може да доживеат емоционални, ментални и физички промени како резултат, вклучувајќи: често плачење, лутина и кавги со другите – сите ги нервираат, чувство на вина и опседнатост со мисли дека можеле да ја спречат трагедијата, страв дека кризната ситуација ќе се повтори. Може да се случи и децата да развијат страв да останат сами дома или да се плашат од темнината. Може да има и чувство на срам поради слабоста да се надминат кризната ситуација, потребата да бидат сами или покрај возрасните кои ги сакаат. Неверување дека се случила кризната ситуација, сомнеж дека не е реална, потешкотии во учењето, заборавеност, постојано чувство на замор, стомачни болки. и мачнина – ова се дел од можните промени по кризна состојба во училишната средина, наведени во прирачникот „Психолошки кризни интервенции во образовните институции“.