Ветеранот на популистичката десница Герт Вилдерс извојува драматична победа на изборите во Холандија.
Откако либералниот свет остана вчудовиден од победата, најблаго речено, на контроверзниот ултрадесничар Хавиер Мајли во Аргентина, се случи нов земјотрес во Европа. Имено, на изборите во Холандија, еден од водачите на политиката што доведе до создавање на либералната Европска унија, 60-годишниот ветеран на популистичката десница и антиисламската политика Герт Вилдерс, со драматична победа на општите избори, барем според последните резултати по речиси сите пребројани гласови.
По 25 години во парламентот, неговата Партија на слободата (ПВВ) треба да освои, според проценките, 35 до 37 места, многу пред својот најблизок ривал, левичарскиот сојуз.
„ПВВ повеќе не може да се игнорира“, рече Вилдерс.
„Ќе владееме“, заклучи тој триумфално.
Неговата победа ја потресе холандската политичка сцена, но ќе одекне и ќе потресе и добар дел од Европа, прогнозира Би-Би-Си.
Но, за да го исполни своето ветување дека ќе биде „сечиј премиер“, тој ќе мора да ги убеди другите партии да му се придружат во коалиција. Неговата цел е 76 места во 150-члениот парламент.
На овие избори, Вилдерс капитализираше од широката фрустрација и незадоволство од миграциската политика на земјата – претходната влада падна откако не успеа да се договори за мерките за ограничување на миграцијата и вети дека ќе ги затвори границите, но го одложи ветувањето за забрана на Куранот.
„Главните причини зошто гласачите го поддржаа Вилдерс на овие избори се неговата антиимиграциска агенда, проследено со неговите ставови за кризата со трошоците за живот и неговите ставови за здравствената заштита“, изјави Сара де Ланге од Универзитетот во Амстердам за Политико.
Пред изборите, три други големи партии одбија учество во владата предводена од Вилдерс поради неговата екстремно десничарска политика. Но, тоа може да се промени поради размерите на неговата победа.
Левичарскиот сојуз предводен од поранешниот комесар на Европската унија Франс Тимерманс треба да биде втор со 25 места. Тој јасно стави до знаење дека нема намера да има никаква врска со владата предводена од Вилдерс.
На трето место, со околу 24 пратеници, беше централно-десничарската либерална партија Народна партија за слобода и демократија (ВВД), која ја напушти политиката по заминувањето на поранешниот лидер и премиер Марк Руте, кој помина рекордни 13 години во Национално собрание.
Седум години откако Британците гласаа за Брегзит, таканареченото гласачко ливче „Некит“ беше основата на многу успешната кандидатура на лидерот на екстремната десница во Холандија – иако тој ја ублажи својата антиисламска реторика во последните недели, нема знаци тој има намера да го ублажи својот евроскептицизам по неговата шокантна изборна победа, според Политико.
Но, дури и ако холандските гласачи не изберат да ја следат Британија, што според анкетите е малку веројатно, постојат други индикации дека владата предводена од Вилдерс сепак би била кошмар за Брисел.
Имено, присуството на Вилдерс на масата на самитот на ЕУ, заедно со другите екстремно десничарски и националистички лидери кои веќе се таму, би ја трансформирале динамиката на политиките кои се движат од климатски мерки до реформи на ЕУ, па дури и испорака на оружје за Украина.
Откако беа објавени резултатите од излезните анкети, посочува Политико, потенцијалните партнери на десниот центар не го исклучуваат создавањето на коалиција со Вилдерс, а тоа се случи и покрај тоа што партиите од центарот го држеа подалеку од нив за последните 10 години. Тој, од друга страна, се чини дека овојпат е многу сериозен во врска со преземањето на власта.
„Добро разбирам дека партиите не сакаат да бидат во владата со партија која сака противуставни мерки… Нема да зборуваме за џамии, Курани и исламски училишта“, рече тој откако почнаа да пристигнуваат резултатите.
Политико, исто така, предупредува дека ако центристичките партии се обединат за да го задржат Вилдерс надвор, можеби ќе треба да ја платат цената подоцна со гласовите на гневните гласачи кога станува збор за референдумот за ЕУ.