На 10 декември 2023 година се одбележува 75-годишнината од едно од најреволуционерните глобални ветувања: Универзалната декларација за човекови права (УДЧП).
Овој значаен документ ги содржи неотуѓивите права на кои секој има право како човечко суштество – без разлика на раса, боја на кожа, религија, пол, јазик, политичко или друго мислење, национално или социјално потекло, имот, раѓање или друг статус.
Декларацијата беше прогласена од Генералното собрание на Обединетите нации во Париз, 10 декември 1948 година и за првпат ги наведува основните човекови права кои треба да бидат универзално заштитени.
Во децениите по усвојувањето на Универзалната декларација за човекови права (УДЧП) во 1948 година, човековите права станаа повеќе признати и гарантирани ширум светот. УДЧП оттогаш служеше како основа за проширен систем за заштита на човековите права кој денес исто така се фокусира на ранливите групи како што се лицата со посебни потреби, домородните народи и мигрантите.
Сепак, ветувањето на УДЧП за достоинство и еднаквост на правата беше под постојан напад во последниве години. Додека светот се соочува со нови и тековни предизвици – пандемии, конфликти, експлозивни нееднаквости, морално банкротиран глобален финансиски систем, расизам, климатски промени – вредностите и правата содржани во UDHR обезбедуваат насоки за нашите колективни дејства што не оставаат никого зад себе.
Едногодишната Иницијатива за човекови права 75 се обидува да ја придвижи иглата на разбирање и акција кон поголема свесност за универзалноста на УДЧП и активизмот поврзан со него. Достапен на повеќе од 500 јазици, тој е најпреведуваниот документ во светот.
Ако Декларацијата не е обврзувачки документ, таа инспирираше повеќе од 60 инструменти за човекови права кои заедно го сочинуваат меѓународниот стандард за човекови права. Денес, општиот договор на сите земји-членки на Обединетите нации за основните човекови права наведени во Декларацијата го прави уште посилен и ја нагласува важноста на човековите права во нашиот секојдневен живот.
Високиот комесар за човекови права, како главен функционер за човекови права на Обединетите нации, и Канцеларијата на високиот комесар играат голема улога во координирањето на напорите за годишното одбележување на Денот на човековите права.
Покрај изјавите и документите, она што е најважно на овој свет е хуманоста која ништо не може да ја замени, емпатијата, сочувството и љубовта, кои треба да си ги дадеме еден на друг.
Човекот не треба да му биде волк на човекот, туку пријател. Секогаш кога ќе добиете шанса, помогнете им на послабите од вас.