Извештајот на ЕК оценува дека земјата има одредено ниво на подготвеност, односно е умерено подготвена во превенцијата и борбата против корупцијата, постигнат одреден напредок бидејќи земјата продолжи да го консолидира своето досие за истраги, гонење и судење на неколку случаи на корупција, вклучително и на високо ниво, и ја зајакна својата институционална рамка, особено ДКСК и обвинителството за Организиран криминал и корупција.
– Во април 2021 година, Парламентот ја усвои Националната стратегија за спречување корупција и судир на интереси 2021-2025 година и поврзаниот Акционен план, консолидирајќи ја заложбата на земјата да спречи корупција и санкционира коруптивно однесување. Случаите иницирани од поранешното специјално обвинителство продолжија да напредуваат, со што се утврди одговорност за незаконските прислушувања. Голем број случаи беа предмет на првостепени пресуди и беа отворени нови случаи врз основа на истражен материјал од поранешното СЈО. Државната комисија за спречување корупција беше проактивна во спречувањето на корупцијата и отвори неколку случаи, вклучително и против службеници на високо ниво, се оценува во Извештајот на ЕК.
Во наредната година, земјата треба, особено да работи на:
– продолжување на напорите за борба против корупцијата преку зголемување на поддршката за релевантните тела, спроведување на Националната стратегија за спречување корупција и судир на интереси и обезбедување јасни насоки за државните институции;
– да се обезбедат соодветни ресурси за Канцеларијата на основниот јавен обвинител за гонење организиран криминал и корупција со цел да се обезбеди ефикасна одговорност за делата што произлегуваат и се поврзани со прислушувањата, како и за нови случаи на корупција од висок профил;
– да продолжи со зголемување на учинокот на пресуди во случаи на корупција на високо ниво, проследено со конфискација на криминални средства, врз основа на позитивните резултати од минатата година.
Во Извештајот се наведува дека случаите на поранешното СЈО продолжуваат во најголем дел водени од Јавното обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција. Досега има правосилни пресуди за седум случаи против 17 обвинети. Судењата се во тек за повеќето од преостанатите случаи, со неколку десетици сослушувања што се одржаа во текот на целата година.
Во девет случаи се донесени првостепени пресуди. Судовите изрекоа 39 затворски казни, вклучително и против истакнати поранешни владини функционери, како поранешен премиер, поранешен министер за транспорт, поранешен министер за внатрешни работи и поранешен директор на Бирото за безбедност и контраразузнавање (УБК). Тројца од прогласените за виновни остануваат на слобода.
Извештајот на ЕК, потсетува дека во февруари 2021 година, Судот одлучи во прв степен за случаите на поранешното Специјално обвинителство „Монструм“ и „Таргет-Тврдина“, како и за пресудите за „Трезор“.
Во јули 2021 година, Кривичниот суд го замрзна имотот и сметките на поранешниот генерален секретар на Владата и му го продолжи куќниот притвор до септември 2021 година. Првичната проценка на измамата против државниот буџет е 290.000 евра.
Канцеларијата на јавниот обвинител за гонење организиран криминал и корупција, врз основа на истрагите и предистрагите на Специјалниот обвинител, отвори нов случај и поднесе неколку обвиненија против високи функционери.
Во 2020 година, Јавниот обвинител за гонење организиран криминал и корупција отвори истраги за 14 случаи под сомнеж за корупција против 49 осомничени (10 истраги од висок профил, во кои беа вклучени 55 лица во 2019 година). Во тек се истраги против 35 лица под сомнеж за злоупотреба на службените положби и против 14 лица под сомнеж за перење пари. Во десет предмети се поднесени обвинителни акти против 28 физички и едно правно лице. Во тек се судења за 36 случаи против 189 лица. Во осум првостепени пресуди се осудени 50 лица (првостепени пресуди против 7 лица во 2019 година). Две лица беа осудени во две второстепени пресуди.
Извештајот, во делот на институционалната рамка, потсетува дека во 2020 година, Владата назначи вицепремиер одговорен за антикорупција, одржлив развој и човечки ресурси, кој има задача да ги координира антикорупциските политики и институциите вклучени во борбата против корупцијата, како и дека во март 2021 година, усвои акциски план за борба против корупцијата насловен „Акција 21“ со приоритети и мерки поврзани со дигитализацијата, функционирањето на истражните центри, зголемената употреба на Националната платформа за интероперабилност и измените на антикорупциското законодавство.