Драгица Иванова – Гага, дваесетитри годишна девојка која е лице со посебни потреби го предводеше мирниот марш во нејзиниот роден град Неготино, во придружба од свои пријатели, роднини и поддржувачи.
Поворката со транспаренти на кои беа испишани пораки во кои лицата со посебни потреби и нивните родители бараат прифаќање и разбирање од средината, тргна од домот на Драгица, а заврши во центарот на градот, со дружба на кафе, во едно од градските кафулиња.
Пораката која ја пренесе овој марш до јавноста е дека нема потреба од страв од различностите, бидејќи и лицата со посебни потреби, ги имаат истите човечки емоции како и секој друг, сакаат да се дружат, им годи убав збор, внимание, насмевка.
На секој убав гест возвраќаат со мноукратно повеќе емоции и љубов. Присутни граѓани кои се приклучија кон поворката, помеѓу кои и мајки со деца, покажаа дека во Неготино има место за лицата со посебни потреби. Покрај Драгица беа и нејзините родители. Братчето, кое исто така е лице со посебни потреби, останало дома, поради, како што ни раскажа мајката Светлана, проблеми со алергија од полен. Околу тоа како функционира семејството Иванови, кое 24 часа дневно се грижи за своите две деца, поразговараме со мајката.
-Откако се роди Драгица, пред 23 години, нашиот живот целосно се смени. Можат да ме разберат родителите кои имаат деца со посебни потреби на кои им е неопходна постојана грижа, за што точно зборувам. Пред петнаесет години го добивме и нашето второ дете, син, кој исто така е лице со посебни потреби. Претпоставувате, мене целиот живот ми се врти околу нив. Се грижам за нив без помош од страна, значи немаме и не сме во можност да си дозволиме негувателка која евентуално би ме заменила барем неколку часа во денот. Сопругот работи, јас сум дома. Имам помош и од свекрва ми, но таа веќе си ги има годините, а сепак потребен е и физички напор кога станува збор за деца во количка. Кога треба да отидам на пример во аптека по лекарства и да ги оставам Гага и братчето дома, јас тоа го правам во трк, повикувам такси, гледам да се вратам што е можно побргу. Така ми минува животот – раскажува Светлана.
Околу случувањата во селото Тимјаник, вели дека отпрвин дури и не верувала на тоа што го слуша, дека се протестира против болни деца.
-Веста ми дојде како шок. Бевме затекнати, не ни се веруваше дека некој може да протестира против овие деца. Имам порака до сите граѓани кои што не се доволно информирани и можеби дури и се плашат од лицата со посебни потреби, дека нам на родителите, а посебно на нашите деца, ни треба нивното разбирање и прифаќање. Никој родител не сака да си го остави детето во дом. Јас додека сеуште имам сила, ќе се грижам за моите деца, но свесна сум дека тоа нема да трае вечно. Еден ден, како и да е, кога родителите ќе си заминат од овој свет, или ќе станат стари и немоќни, децата мора да го продолжат својот живот во институција. И на децата им е тешко. Тие знаат се, јасно им е. Не се потребни сите тие протести и негативни ставови кон нив, бидејќи и без тоа имаат доста тежок живот, кој самите секако дека не го избрале. Сите сакаме да бидеме здрави, да имаме здрави деца, но едноставно не секогаш е така. Затоа, уште еднаш апелирам за разбирање и прифаќање – порача мајката.
Таа ни откри дека во тек на вчерашниот ден, дома ги посетила министерката за труд и социјална политика, Мила Царовска. Поразговарале за тоа како живеат, со кои предизвици се соочуваат, и Светлана имала само една молба до неа.
-Ја замолив министерката ако може, да ми се овозможи негувателка, барем неколку часа во денот, да ми помогне со децата. Друго ништо не барам. На нога сум, сама можам се. Таа ми вети дека ќе стори се што е во нејзина можност и ќе разговара со надлежните во општината. Би и била преблагодарана јас, но и целото мое семејство. Околу тоа дали Драгица би сакала да живее во групен дом, засега не. Таа е добро прифатена во градот, има пријатели, доаѓаат кај нас, се дружат, и додека имам сила ќе си биде прокрај нас, но луѓето мора да сфатат дека има родители кои се принудени поради разни причини да ги остават децата во дом. Не треба да им се суди во никој случај, секој си ја знае и носи тежината – вели Иванова.
Маршот во Неготино помина мирно, проследен со неколку љубопитни погледи, но генерално поддржан од присутните. Првиот проблем на лицата со посебни потреби стана очигледен веднаш, при самото поаѓање, кога треба да се симнат или качат на тротоар, бидејќи нема прилагодени премини за колички. Истото се случуваше и на градскиот плоштад, рампите се престрмни, дел од нив се уништени, па така, доколку Драгица, или пак било кое лице кое користи помагало за движење реши да излезе надвор без придружба, тоа е невозможна мисија.
Симон Андов, пријател на Драгица и голем активист за правата на ранливите категории на граѓани ни изјави дека веќе покренал иницијатива во соработка со Општина Неготино да се превземат конкретни мерки за приспособување на улиците и јавните објекти, со цел лицата во колички да имаат пристапност и да можат да се движат без ограничувања. Вели дека со сличен проблем се соочуваат и мајките со бебиња во колички, и како се надева дека овој проблем трајно ќе биде надминат.
Вики Клинчарова